Zimą i wiosną w górach należy się liczyć z realnym zagrożeniem, jakim są lawiny. Lawiny nie omijają również polskich Tatr, czego świadectwem jest głośna tragedia grupy młodych osób z Tychów, którzy 28 stycznia 2003 roku zmierzali na Rysy i zostali porwani przez ogromną zsuwającą się masę śnieżną. O niebezpieczeństwie w górach nigdy nie wolno zapominać. To prawda, że są one majestatycznie piękne, urzekają swoją wielkością i tajemniczością, ale należy zawsze z pokorą odnosić się do ich monumentalności. Góry trzeba dobrze poznać, by zrozumieć i pokochać.
Lawiny zazwyczaj schodzą wtedy, gdy siły, które występują w pokrywie śnieżnej są zbyt małe, by utrzymać całą warstwę śniegu na stoku. Przyczyn zejścia lawin jest wiele, należą do nich m.in.: obfite opady śniegu, temperatura powietrza, nasłonecznienie, wiatr, ukształtowanie terenu czy stopień jego pokrycia przez roślinność. Często lawiny są wywoływane przez jakiś impuls, np. przejazd narciarza, przejście turysty. Zostaje wówczas zaburzona równowaga między siłami utrzymującymi pokrywę śnieżną i masa śniegu spada z dużą siłą w dół, zabierając ze sobą wszystko, co napotka na swojej drodze. Lawina zachowuje się jak rwąca rzeka, wyrzuca wszystko na zakrętach, a na dole jest najsilniejsza. Dlatego wybierając się w góry, należy mieć wiedzę na temat lawin, umieć poruszać się po górskich szlakach, być przygotowanym kondycyjnie i technicznie (właściwy sprzęt) do drogi, a także sprawdzić przed wyjściem prognozę pogody i stopień zagrożenia lawinowego. Nigdy zaś nie należy zapominać o zdrowym rozsądku i odpowiedzialności, nawet jeśli się jest doświadczonym łazikiem.
Jakie obszary w polskich Tatrach są zagrożone lawinami?
Od listopada do czerwca obserwuje się lawiny w rejonie Morskiego Oka. Spadają one ze wszystkich okolicznych stoków, a największe z nich dochodzą do jeziora i załamują lód. Lawiny najczęściej schodzą z Opalonego Wierchu. W Dolinie Roztoki zejściem lawin zagrożony jest szlak wiodący do schroniska w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Najczęściej obserwuje się tam lawiny schodzące z Zawratu, Koziego Wierchu, Miedzianego i Liptowskich Murów. Jeśli chodzi o rejon Kasprowego Wierchu, lawiny są szczególnie niebezpieczne w górnych piętrach Doliny Gąsienicowej i w okolicach nartostrady z Hali Gąsienicowej do Kuźnic. Do wypadków lawinowych często dochodzi na trasie narciarskiej w rejonie Pośredniego Goryczkowego. Ze względu na zagrożenie lawinowe bywa zamykany szlak narciarski z Goryczkowej do Doliny Kondratowej. Potężne lawiny schodzą też z Giewontu czy Kopy Kondrackiej. Obserwuje się je także w górnych piętrach Doliny Kościeliskiej i Chochołowskiej.